JANUS  •  populair-wetenschappelijk tijdschrift Amsterdam UMC 

Niek Sperna Weiland is anesthesioloog en kwartiermaker duurzaamheid bij Amsterdam UMC  

Foto: Mark Horn

D

e klimaatcrisis is de grootste gezondheidscrisis in de 21e eeuw. Dat zijn niet mijn woorden, maar die van de Wereldgezondheidsorganisatie. Volgens hun voorspellingen zijn er vanaf 2030 meer dan een kwart miljoen extra sterfgevallen per jaar als gevolg van klimaatverandering. Ook in Amsterdam UMC zullen we te maken krijgen met de gevolgen. Extreme weersomstandigheden, luchtvervuiling en andere ziekteverwekkers zullen zorgen voor een veranderde en toegenomen zorgvraag. 

In de zorg is er gelukkig steeds meer aandacht voor verduurzaming. Logisch, want samen zijn wij verantwoordelijk voor meer dan 7 procent van de nationale uitstoot van broeikasgassen en ruim 4 procent van de afvalberg. Wij willen toch gezondheid bevorderen, en niet bijdragen aan het ontstaan van ziekte? 

Daar is natuurlijk iedereen het mee eens. Interessanter is de vraag, hoe die verduurzaming er dan uit zou moeten zien. En juist dat roept bij veel mensen sterke emoties op. Voor de een kan het niet snel genoeg gaan, de ander maakt zich oprecht zorgen dat het juist te snel gaat. We kunnen toch niet stoppen met het leveren van zorg, het doen van onderzoek of het opleiden van de nieuwe generatie artsen en verpleegkundigen, omdat dit niet duurzaam is? 

Die emotie is een fundamenteel kenmerk van transitieperiodes. We bewegen als zorgsysteem van de oude (niet duurzame) naar de nieuwe (duurzame) realiteit. Omdat niemand nog weet hoe die eruit komt te zien, gaat dit gepaard met controleverlies, onrust, onzekerheid en chaos. 

Ook ik ervaar dergelijke gevoelens; de klimaattransitie is voor mij balanceren tussen hoop en vrees. Maar tegelijkertijd geniet ik er ook van om het systeem in actie te zien. Ons Centrum voor Duurzame Zorg werkt vol energie aan de verduurzaming van Amsterdam UMC. We hebben meer dan 50 Green Teams en een actieve Groene Zorg Community. We geven onderwijs aan onze studenten en natuurlijk doen we onderzoek. Recent organiseerden we de campagnemaand ‘Blik op Groen’ waarin we alle Amsterdam UMC’ers vroegen hun eigen werk – letterlijk(!) – door een groene bril te gaan bekijken. Heel veel enthousiaste collega’s deden hieraan mee.  Samen ontdekken we de zorg van morgen! 

gezichtspunt 
De Blik
op Groen
JANUS • populair-wetenschappelijk tijdschrift

e klimaatcrisis is de grootste gezondheidscrisis in de 21e eeuw. Dat zijn niet mijn woorden, maar die van de Wereldgezondheidsorganisatie. Volgens hun voorspellingen zijn er vanaf 2030 meer dan een kwart miljoen extra sterfgevallen per jaar als gevolg van klimaatverandering. Ook in Amsterdam UMC zullen we te maken krijgen met de gevolgen. Extreme weersomstandigheden, luchtvervuiling en andere ziekteverwekkers zullen zorgen voor een veranderde en toegenomen zorgvraag. 

In de zorg is er gelukkig steeds meer aandacht voor verduurzaming. Logisch, want samen zijn wij verantwoordelijk voor meer dan 7 procent van de nationale uitstoot van broeikasgassen en ruim 4 procent van de afvalberg. Wij willen toch gezondheid bevorderen, en niet bijdragen aan het ontstaan van ziekte? 

Daar is natuurlijk iedereen het mee eens. Interessanter is de vraag, hoe die verduurzaming er dan uit zou moeten zien. En juist dat roept bij veel mensen sterke emoties op. Voor de een kan het niet snel genoeg gaan, de ander maakt zich oprecht zorgen dat het juist te snel gaat. We kunnen toch niet stoppen met het leveren van zorg, het doen van onderzoek of het opleiden van de nieuwe generatie artsen en verpleegkundigen, omdat dit niet duurzaam is? 

Die emotie is een fundamenteel kenmerk van transitieperiodes. We bewegen als zorgsysteem van de oude (niet duurzame) naar de nieuwe (duurzame) realiteit. Omdat niemand nog weet hoe die eruit komt te zien, gaat dit gepaard met controleverlies, onrust, onzekerheid en chaos. 

Ook ik ervaar dergelijke gevoelens; de klimaattransitie is voor mij balanceren tussen hoop en vrees. Maar tegelijkertijd geniet ik er ook van om het systeem in actie te zien. Ons Centrum voor Duurzame Zorg werkt vol energie aan de verduurzaming van Amsterdam UMC. We hebben meer dan 50 Green Teams en een actieve Groene Zorg Community. We geven onderwijs aan onze studenten en natuurlijk doen we onderzoek. Recent organiseerden we de campagnemaand ‘Blik op Groen’ waarin we alle Amsterdam UMC’ers vroegen hun eigen werk – letterlijk(!) – door een groene bril te gaan bekijken. Heel veel enthousiaste collega’s deden hieraan mee.  Samen ontdekken we de zorg van morgen! 

gezichtspunt 
De Blik
op Groen

Niek Sperna Weiland is anesthesioloog en kwartiermaker duurzaamheid bij Amsterdam UMC  

Foto: Mark Horn

D