‘Onze inzichten kunnen de zorg voor sepsispatiënten wereldwijd verbeteren’
DE BLACK BOX IN ONZE DARMEN
Tekst: Pieter Lomans • Foto: Mark Horn
Een infectie is een wedstrijd tussen binnengedrongen ziekteverwekkers en het afweersysteem. Dat is de simpele versie. Wie oog heeft voor de complexiteit van infecties, zoals arts-onderzoeker Bob Kullberg, ziet dat meer factoren een rol spelen. Eén zo’n verrassende factor zijn de bacteriën, virussen en schimmels die bivakkeren in onze darmen, kortweg het darmmicrobioom genoemd.
In een recent onderzoek liet Kullberg bijvoorbeeld zien dat mensen met relatief veel anaerobe bacteriën in hun darmen minder vaak in een ziekenhuis worden opgenomen vanwege een infectie. Kullberg: “Deze groep bacteriën produceert de stof butyraat, ook wel boterzuur genoemd. Die stof draagt bij aan een beter functionerende afweer.”
Dat effect geldt niet alleen voor infecties in de darmen zelf, maar voor het hele lichaam, voor het hele afweersysteem. Ook de afweer tegen infecties in de longen en andere organen profiteert ervan. Kullberg heeft laten zien dat de bacteriën zelfs bij een levensbedreigende infectie zoals sepsis extra bescherming kunnen bieden. “Bij de behandeling van sepsis zijn antibiotica een onmisbaar onderdeel”, zegt Kullberg. “Hoewel anaerobe bacteriën maar zelden de oorzaak van sepsis zijn, wordt toch vaak een antibioticum gegeven dat ook deze bacteriën aanpakt. Daarmee help je eigenlijk goede bondgenoten in de strijd tegen sepsis om zeep. We hebben daarom een oproep gedaan om het gebruik van deze antibiotica te verminderen en zo hopelijk de zorg voor sepsispatiënten wereldwijd te verbeteren.”
Onderzoek naar het microbioom leek aanvankelijk een hype, maar inmiddels genereert het ook concrete resultaten. Kullberg: “Ik ben geneeskunde gaan studeren om nieuwe dingen te ontdekken en die te gebruiken voor de patiëntenzorg. In dit geval om de black box in onze darmen te openen en met die kennis de afweer op te peppen of bij te sturen. Het is fantastisch dat we dit voor sepsis zo snel voor elkaar hebben gekregen: binnen vijf jaar van onderzoek bij muizen naar praktische adviezen voor de behandeling.” •
Een infectie is een wedstrijd tussen binnengedrongen ziekteverwekkers en het afweersysteem. Dat is de simpele versie. Wie oog heeft voor de complexiteit van infecties, zoals arts-onderzoeker Bob Kullberg, ziet dat meer factoren een rol spelen. Eén zo’n verrassende factor zijn de bacteriën, virussen en schimmels die bivakkeren in onze darmen, kortweg het darmmicrobioom genoemd.
In een recent onderzoek liet Kullberg bijvoorbeeld zien dat mensen met relatief veel anaerobe bacteriën in hun darmen minder vaak in een ziekenhuis worden opgenomen vanwege een infectie. Kullberg: “Deze groep bacteriën produceert de stof butyraat, ook wel boterzuur genoemd. Die stof draagt bij aan een beter functionerende afweer.”
Dat effect geldt niet alleen voor infecties in de darmen zelf, maar voor het hele lichaam, voor het hele afweersysteem. Ook de afweer tegen infecties in de longen en andere organen profiteert ervan. Kullberg heeft laten zien dat de bacteriën zelfs bij een levensbedreigende infectie zoals sepsis extra bescherming kunnen bieden. “Bij de behandeling van sepsis zijn antibiotica een onmisbaar onderdeel”, zegt Kullberg. “Hoewel anaerobe bacteriën maar zelden de oorzaak van sepsis zijn, wordt toch vaak een antibioticum gegeven dat ook deze bacteriën aanpakt. Daarmee help je eigenlijk goede bondgenoten in de strijd tegen sepsis om zeep. We hebben daarom een oproep gedaan om het gebruik van deze antibiotica te verminderen en zo hopelijk de zorg voor sepsispatiënten wereldwijd te verbeteren.”
Onderzoek naar het microbioom leek aanvankelijk een hype, maar inmiddels genereert het ook concrete resultaten. Kullberg: “Ik ben geneeskunde gaan studeren om nieuwe dingen te ontdekken en die te gebruiken voor de patiëntenzorg. In dit geval om de black box in onze darmen te openen en met die kennis de afweer op te peppen of bij te sturen. Het is fantastisch dat we dit voor sepsis zo snel voor elkaar hebben gekregen: binnen vijf jaar van onderzoek bij muizen naar praktische adviezen voor de behandeling.” •
‘Onze inzichten kunnen de zorg voor sepsispatiënten wereldwijd verbeteren’
Tekst: Pieter Lomans • Foto: Mark Horn
DE BLACK BOX IN ONZE DARMEN
